เฟืองท้ายคืออะไร? หน้าที่ การทำงาน และการดูแลรักษา

ระบบส่งกำลังของรถยนต์ประกอบด้วยชิ้นส่วนหลายอย่างที่ทำให้การขับเคลื่อนเป็นไปอย่างราบรื่น หนึ่งในชิ้นส่วนที่สำคัญและมีผลต่อการควบคุมทิศทางขณะเข้าโค้งก็คือ เฟืองท้าย หรือ Differential หากคุณเคยสงสัยว่าทำไมล้อซ้าย-ขวาในเพลาขับเดียวกันถึงหมุนด้วยความเร็วไม่เท่ากันเมื่อเลี้ยว นั่นคือหน้าที่ของเฟืองท้ายโดยตรง

บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักว่าเฟืองท้ายคืออะไร? ทำงานอย่างไร? ทำไมถึงสำคัญ และจะดูแลรักษาอย่างไรให้ใช้งานได้นานและปลอดภัย

หัวข้อ

เฟืองท้ายคืออะไร?

เฟืองท้าย (Differential) คือชุดเฟืองในระบบส่งกำลังของรถยนต์ ที่ทำหน้าที่ถ่ายทอดแรงบิดจากเพลาขับกลาง (เพลาขับหลังในรถ RWD) ไปยังล้อซ้ายและขวา โดยให้ล้อทั้งสองหมุนด้วยความเร็วที่แตกต่างกันได้เมื่อต้องเข้าโค้ง

หากไม่มีเฟืองท้าย ล้อทั้งสองข้างจะหมุนเท่ากันเสมอ ซึ่งจะทำให้รถเลี้ยวได้ยาก เกิดแรงเสียดทานสูง และทำให้ยางสึกหรอเร็ว

หน้าที่ของเฟืองท้าย

ปรับความเร็วล้อซ้ายและขวาให้ต่างกันขณะเข้าโค้ง
รับแรงบิดจากเพลากลาง แล้วถ่ายไปยังเพลาขับล้อซ้าย-ขวา
ลดการลื่นไถลของล้อขณะเลี้ยว
เพิ่มความนุ่มนวลในการขับขี่

ประเภทของเฟืองท้าย

1. เฟืองท้ายธรรมดา (Open Differential)

พบในรถทั่วไป
ล้อข้างที่มีแรงต้านน้อยกว่าจะรับแรงบิดมากกว่า
ราคาถูก ดูแลง่าย แต่ไม่เหมาะในสภาพถนนลื่นหรือออฟโรด

2. เฟืองท้ายลิมิเต็ดสลิป (Limited Slip Differential – LSD)

ปรับการถ่ายแรงบิดได้ดีขึ้น เมื่อล้อข้างหนึ่งลื่น
ใช้ในรถสปอร์ต หรือรถออฟโรด
ป้องกันล้อหมุนฟรี เพิ่มการยึดเกาะ

3. เฟืองท้ายล็อก (Locking Differential)

ล็อกล้อซ้าย-ขวาให้หมุนพร้อมกัน
เหมาะกับออฟโรดโดยเฉพาะ
ใช้งานยากในถนนทั่วไป (อาจทำให้ยางสึก)

4. เฟืองท้ายแบบควบคุมด้วยไฟฟ้า (Electronic Differential / e-Diff)

ใช้ในรถยนต์ไฟฟ้าหรือรถยุคใหม่
ควบคุมด้วยเซ็นเซอร์และระบบไฟฟ้า
ให้ความแม่นยำสูงในการกระจายแรงบิด

ส่วนประกอบหลักของเฟืองท้าย

เฟืองเดือยหมู (Pinion Gear)
เฟืองวงแหวน (Ring Gear)
เฟืองดาว (Spider Gears)
เฟืองเพลาขับล้อ (Side Gears)
Housing หรือครอบเฟือง

สัญญาณเตือนว่าเฟืองท้ายมีปัญหา

ได้ยินเสียงหอนหรือครางจากใต้ท้องรถขณะวิ่ง
รถสั่นหรือกระตุกตอนเข้าโค้ง
น้ำมันเฟืองท้ายรั่วบริเวณเพลาหรือครอบเฟือง
ล้อหมุนฟรีผิดปกติในทางลื่น
รถเลี้ยวฝืด หรือเสียงดังผิดปกติในโค้งแคบ

การดูแลรักษาเฟืองท้าย

ตรวจสอบและเปลี่ยนน้ำมันเฟืองท้าย ตามระยะที่ผู้ผลิตกำหนด (ส่วนใหญ่ 40,000–60,000 กม.)
เลือกใช้น้ำมันเฟืองท้ายให้ถูกประเภท (GL-5, GL-4) และตามความหนืดที่แนะนำ
ตรวจรอยรั่วซึม บริเวณซีลหรือปะเก็น
หากได้ยินเสียงผิดปกติ ควรตรวจเช็กทันที เพื่อป้องกันความเสียหายที่ลุกลาม
อย่าขับขี่ลุยน้ำลึก หากรถไม่ได้ออกแบบให้ใช้งานแบบนั้น เพราะอาจทำให้น้ำเข้าระบบเฟือง

ค่าใช้จ่ายในการดูแลและซ่อมแซม

เปลี่ยนน้ำมันเฟืองท้าย : 500 – 1,500 บาท
เปลี่ยนซีลหรือปะเก็น : 1,000 – 2,500 บาท
ซ่อมหรือเปลี่ยนเฟืองท้ายทั้งชุด : 5,000 – 15,000 บาท ขึ้นอยู่กับประเภทและรุ่นรถ

สรุป

เฟืองท้าย (Differential) คือกลไกสำคัญที่ช่วยให้รถเข้าโค้งได้อย่างปลอดภัยและนุ่มนวล โดยปรับความเร็วของล้อซ้ายและขวาให้แตกต่างกันตามสถานการณ์ หากละเลยการดูแลรักษาอาจทำให้เกิดเสียงดัง สั่น หรือแม้กระทั่งเสียการควบคุมรถได้ ดังนั้นการเปลี่ยนน้ำมันเฟืองท้ายตามระยะ และหมั่นสังเกตอาการผิดปกติจึงเป็นสิ่งที่เจ้าของรถทุกคนควรใส่ใจ